 |
| Ông Bush công bố thành viên uỷ ban điều tra vũ khí Iraq. |
“Một số đánh giá tình báo thời kỳ trước chiến tranh của Mỹ và các nước khác về kho vũ khí Iraq chưa được khẳng định”, ông Bush nói. “Chúng ta quyết tâm tìm hiểu lý do tại sao”.
Các thành viên khác bao gồm: Thượng nghị sĩ Cộng hoà John McCain, cựu luật sư Nhà Trắng thời Carter và Clinton Lloyd Cutler, cựu thẩm phán liên bang Patricia M. Wald, Hiệu trưởng ĐH Yale Richard C. Levin và cựu phó giám đốc CIA William O. Studeman. Ông Bush thông báo có thể sẽ chỉ định thêm 2 thành viên nữa.
Tổng thống Mỹ cho rằng nhóm điều tra đến từ cả 2 đảng. Robb, con rể của cố tổng thống Johnson, đã hành nghề luật pháp kể từ khi rời Thượng viện. Silberman, từng là thứ trưởng Tư pháp thời Nixon và Ford, được tổng thống Reagan tiến cử là thẩm phán toà thượng thẩm năm 1985. “Sự chính xác của tin tình báo đóng vai trò quan trọng với an ninh nước Mỹ”, ông Robb nói. “Tính toàn vẹn trong thu thập và phân tích các thông tin đó là rất cần thiết”. Cựu thẩm phán Silberman cũng cho rằng Mỹ và tổng thống phải duy trì niềm tin đối với cộng đồng tình báo.
Nhóm điều tra sẽ báo cáo lên người đứng đầu Nhà Trắng vào cuối tháng 3/2005, nghĩa là sau cuộc bầu cử tháng 11 tới và 2 năm sau khi Mỹ xâm lược đất nước vùng Vịnh.
Phe Dân chủ phản ứng với uỷ ban ban mới một cách nghi ngờ. Họ băn khoăn liệu nhóm điều tra mới do tổng thống chỉ định có vô tư hay không, và lẽ ra các kết quả tìm kiếm phải được báo cáo trước, chứ không phải sau bầu cử tổng thống. “Một uỷ ban, do ông Bush chỉ định để điều tra các sai sót tình báo của chính quyền ở Iraq, làm người ta không thể tin tưởng vào tính độc lập của nó”, lãnh đạo phe Dân chủ trong Hạ viện Nancy Pelosi nói. Thượng nghị sĩ Dân chủ Carl Levin, thành viên Uỷ ban Quân sự Thượng viên, cho rằng nhiệm vụ của nhóm điều tra bị giảm bớt bằng những vấn đề tình báo không cấp thiết, tức là kiểm tra việc chính quyền Bush “phóng đại tin tình báo”.
Ông Bush cho biết nhiệm vụ của uỷ ban điều tra là kiểm tra tin tình báo về vũ khí huỷ diệt và các nguy cơ trong thế kỷ 21. Nhóm sẽ so sánh những gì mà Nhóm Tìm hiểu Iraq đã tìm được với đánh giá tình báo mà chính quyền nắm trong tay trước khi phát động chiến tranh hồi tháng 3/2003. Họ cũng xem xét tin tình báo Mỹ về chương trình vũ khí ở CHDCND Triều Tiên và Iran, công tác do thám Libya trước khi nhà lãnh đạo Moammar Gadhafi cam kết từ bỏ vũ khí hạt nhân, sinh hoá, và về Afghanistan trước khi Taliban sụp đổ.
Trong vòng 90 ngày kể từ khi nhận được bản báo cáo của uỷ ban điều tra, tổng thống sẽ tham vấn Quốc hội và có thể đề xuất dự luận liên quan đến các khuyến nghị mà nhóm đưa ra. Thư ký báo chí Nhà Trắng Scott McClellan cho biết, chính quyền hy vọng sẽ công bố tất cả các phát hiện.
Nguyễn Hạnh (theo AP)
