VKSND Tối cao lật lại vụ án “đốt nhà cho thuê”

Theo hồ sơ vụ án, căn nhà 32/282A đường Nguyễn Văn Lượng, quận Gò Vấp, thuộc quyền sở hữu của bà Phạm Thị Út. Năm 1992, bà sống trong một phòng, phòng còn lại cho ông Trương Ngọc Minh thuê. Ông Minh phải trả 200.000 đồng/tháng và đặt 2 chỉ vàng thế chân. Sau một thời gian, đôi bên xích mích, bà Út yêu cầu ngày 16/9/1993, ông Minh phải trả nhà. Bà cũng nhất trí ngày 12/9 trả lại 2 chỉ vàng thế chân. Tối ngày hẹn, không thấy bà Út trả, ông Minh sang đòi, bà Út khất sáng sau sẽ trả.
Vào lúc 3h sáng 13/9, lửa từ căn phòng ông Minh thuê bùng lên dữ dội. Hậu quả, ông Minh và người sống chung như vợ chồng với ông – bà Huỳnh Thị Thiên Nga, bị bỏng nặng, chết ở bệnh viện. Trương Minh Ngọc Tâm (con riêng của ông Minh, vừa lên ở được 10 ngày) bỏng nhẹ. Ngoài một số quần áo, TV… bị cháy, 2 chiếc xe máy và 1 xe đạp được Tâm cùng hàng xóm đưa ra ngoài an toàn. Tại hiện trường, công an thu được 1 lon thiếc có mùi xăng, 1 can xăng, 1 can dầu, và chiếc thang tre dài 4 m đặt bên phòng bà Út (kế phòng ông Minh, bà Nga ngủ).
Ngay sau đó, Phòng Cảnh sát PCCC thành phố đã có bản báo cáo. Theo đó, dựa vào chiếc lon thiếc bị cháy, chiếc can đựng 2 lít dầu, can đựng 1 lít xăng (cùng tìm thấy sau nhà bà Út), và cây thang tre, có thể kết luận bà Út đã dùng thang, tạt xăng trong lon thiếc qua bức tường chắn đôi phòng vào ông Minh, bà Nga, rồi phóng lửa. Còn hai HĐXX của TAND thành phố và TAND Tối cao đã loại bỏ nguyên nhân cháy cho chập điện hoặc do người khác đột nhập từ bên ngoài vào đốt. Cả hai bản án kết luận bà Út, do có mâu thuẫn và muốn chiếm đoạt 2 chỉ vàng, đã giết người. Mức án cho bị cáo là 20 năm tù.
Về phần mình, cả trong phiên sơ thẩm và phúc thẩm, bà Út một mực kêu oan. Đặc biệt, luật sư Bùi Quang Nghiêm, Nguyễn Quốc Hùng (bào chữa cho bị cáo tại 2 phiên tòa) đề nghị cơ quan tố tụng cho thực nghiệm lại hiện trường, để khẳng định thân chủ – một thương binh 3/4, không thể phạm tội như mô tả của cáo trạng và kết luận điều tra. Song tất cả không được chấp nhận.
Lật lại vụ án
Mới đây, sau 9 năm xảy ra vụ án, VKSND Tối cao đã quyết định kháng nghị toàn bộ bản án phúc thẩm, với lý do chứng cứ buộc tội chưa đủ cơ sở vững chắc.
Theo bản kháng nghị, nguyên nhân cháy do thủ phạm dùng dầu hay xăng thì ngay giữa cơ quan tố tụng cũng chưa thống nhất. Cụ thể, biên bản cháy do Đội PCCC quận Gò Vấp lập lúc 4h15’ ngày 13/9/1993 khẳng định nơi xảy ra cháy có mùi dầu. Đến biên bản của Phòng Cảnh sát PCCC thành phố lại nói có mùi xăng.
Mặt khác, theo lời khai của Tâm thì thường ngày, ông Minh và bà Nga nấu ăn bằng bếp dầu; và trong vụ cháy, chiếc bếp đã bốc lửa. Tâm còn khai, trước đó, trong phòng ông Minh cũng có một chiếc lon thiếc, do bà Nga mang tới. Vậy chiếc thu tại hiện trường là của ai thì vẫn chưa được làm rõ.
Theo biên bản khám nghiệm hiện trường, bức tường ngăn cách 2 phòng cao 3,4 m, thông nhau bằng một khoảng trống có các đà gỗ đan chéo. Tòa mô tả bị cáo Út thực hiện tội trong đêm tối, nhưng lại không để ông Minh phát hiện. Đây là nghi vấn chưa có lời giải đáp, vì các cơ quan tố tụng không thực nghiệm hiện trường để làm rõ. Hơn nữa, cây thang tre, theo lời khai của bà Út và con gái, là do ông Võ Hữu Minh, tổ trưởng dân phố mang vào để chữa cháy.
Về nguyên nhân phạm tội, hai cấp xét xử cho rằng do bà Út mâu thuẫn, lại muốn chiếm đoạt 2 chỉ vàng. Song theo lời khai của chính Tâm, bị cáo và bị hại không có mâu thuẫn sâu sắc tới mức phải giết người. Hơn thế, căn nhà bị cháy lại giá trị hơn nhiều lần 2 chỉ vàng.
Lộ dạng một nghi phạm?
Lập luận của cơ quan điều tra cũng như VKS và tòa án trong vụ án này cho thấy, ngay từ đầu đã có chỉ đạo tập trung xác minh bà Út là tội phạm. Trong khi đó, theo lời khai của Tâm thì trước khi cháy khoảng 20 phút, anh ta còn thức, và lại rất tỉnh ngủ. Ngoài ra, cũng theo lời khai của Tâm, anh ta và bà Nga có mâu thuẫn, vì chính bà là nguyên nhân dẫn tới đổ vỡ hạnh phúc gia đình bố mẹ đẻ của anh.
Nhân chứng về vụ án cho biết, hôm xảy ra cháy, Tâm chỉ bị bỏng nhẹ ở mặt và hai tay, trong khi nơi anh ta ngủ lại bị cháy mạnh.
Nghi vấn đặt ra như vậy, nhưng tới đây, việc điều tra lại sẽ khó khăn bởi hiện trường vụ cháy đã bị thay đổi nhiều.
(Theo Pháp Luật)

1gom