Ông Daschle phát biểu trên truyền hình. |
Quyết định rời Đảng Cộng hoà của Thượng nghị sĩ Jim Jeffords hôm thứ năm đã trao quyền kiểm soát Thượng viện cho Đảng Dân chủ. Điều này khiến hầu hết các chính sách và chương trình của Tổng thống Bush sẽ gặp cản trở không dễ vượt qua tại Thượng viện. Hiện tỷ lệ hai đảng là 50:49. Ông Jeffords là nghị sĩ độc lập.
Phát biểu trên đài truyền hình hôm qua (27/5), ông Daschle chỉ trích NMD là một “quyết định vội vàng”. Đảng Dân chủ lo lắng về chi phí ước tính 60 tỷ USD của chương trình phòng thủ tên lửa, về tác động đối với mối quan hệ với Nga và Trung Quốc, đồng thời nghi ngờ tính khả thi về mặt kỹ thuật của kế hoạch này, vốn có biệt danh “Con đẻ của Chiến tranh giữa các vì sao”.
Đáp lại, cố vấn của Tổng thống Andrew Card tuyên bố thay đổi trong Thượng viện sẽ không cản trở Chính quyền Bush tiếp tục chương trình đã định. Ông chỉ trích Đảng Dân chủ lúc nào cũng chỉ biết nói “không”. Còn ông Trent Lott, lãnh đạo Đảng Cộng hoà trong Thượng viện, cho rằng quyết định của ông Jeffords là một sai lầm và gợi ý Thượng viện sẽ về lại tay đảng này trong vòng 18 tháng tới.
NMD, những tranh cãi bất tận
Mặc dù Mỹ khẳng định NMD là nhằm đối phó với những quốc gia như CHDCND Triều Tiên, Iran và Iraq, Trung Quốc cho rằng đây là một kế hoạch được nguỵ trang nhằm vào chính kho vũ khí hạt nhân nhỏ bé của nước này. Hiện Trung Quốc chỉ có 20 tên lửa đạn đạo xuyên lục địa có khả năng tấn công các mục tiêu trên khắp nước Mỹ và 20 hoả tiễn khác tới được miền Tây Bắc Mỹ và Bắc Thái Bình Dương. Tên lửa lại được đặt trên các tháp rất dễ bị tấn công trước. Hơn nữa, Trung Quốc không có hệ thống cảnh báo trước, giúp phát hiện kịp thời một cuộc tấn công hạt nhân và phóng tên lửa trước khi bị Mỹ bắn rơi.
Nga thì lo ngại về một cuộc chạy đua vũ trang. Ngay cả các đồng minh thân cận nhất của Mỹ trong NATO cũng cho rằng hiệp ước hiệp ước Chống Tên lửa Đạn đạo (ABM) 1972, mà Mỹ muốn huỷ bỏ, là mấu chốt của an ninh toàn cầu. Tiến sĩ Hans Bethe từng nhận xét trong lá thư gửi cựu tổng thống Bill Clinton: “Một quốc gia sẽ chả được gì ngoài việc phá huỷ chính mình, khi đi tấn công nước Mỹ… Bất cứ hành động nào tiến tới việc triển khai (NMD) đều nóng vội, lãng phí và nguy hiểm”.
Minh Châu