Thời gian gần đây, ông Koizumi, một trong những thủ tướng Nhật Bản được lòng dân chúng nhất, đã nhiều lần nói rằng ông sẽ tới thăm đền Yasukuni vào ngày 15/8, ngày nước Nhật kỷ niệm sự kiện Thế chiến II kết thúc. Dự định của ông bị Trung Quốc và nhiều nước châu Á láng giềng phản đối kịch liệt. Bắc Kinh yêu cầu tân Thủ tướng không đến Yasukuni, nếu không sẽ làm quan hệ Trung – Nhật xấu đi.
Yasukuni là một ngôi đền của đạo Shinto (Thần Đạo, quốc giáo của Nhật Bản), thờ 2,6 triệu người Nhật chết trong những cuộc chiến tranh từ thế kỷ 19 đến nay. Trong số những người được thờ, có vô số dân thường, nhưng cũng có những tên tội phạm chiến tranh số 1 của thế giới như Hideki Tojo (1884-1948, thủ tướng Nhật trong Thế Chiến II).
Những chuyến đi của các thủ tướng và bộ trưởng Nhật Bản tới đền Yasukuni từng là đề tài của nhiều cuộc tranh cãi và làm quan hệ giữa Tokyo và các nước châu Á căng thẳng. Mở đầu là chuyến thăm của thủ tướng Yasuhiro Nakasone, năm 1985. Sau đó, cựu thủ tướng Ryutaro Hashimoto cũng đã đến đây nhưng “với tư cách cá nhân”.
Đoan Trang (theo Reuters, 6/6)