Áp xe trung thất (AXTT) là một thể nhiễm trùng nặng, hậu quả của thủng thực quản. Nguyên nhân gây thủng thường gặp nhất là hóc dị vật; một số trường hợp thủng do soi thực quản, phẫu thuật vùng ngực (gây viêm xương ức lan tỏa vào vùng trung thất) hay có bệnh lý vùng hầu họng.
Thực quản là phần đầu tiên của ống tiêu hóa, dài khoảng 25 cm (tính từ phần hầu họng đến tâm vị của dạ dày). Do cấu trúc cơ quan này không có lớp thanh mạc bọc ngoài như các phần khác của ống tiêu hóa nên khi bị tổn thương, dịch tiêu hóa và các vi khuẩn rất dễ xâm nhập trung thất, gây viêm nhiễm ngay cả khi dị vật được nuốt xuống hay lấy ra. Trung thất là một khoang có các tổ chức lỏng lẻo nên viêm nhiễm rất dễ lan tỏa. Nếu được phát hiện sớm và lấy bỏ dị vật, xử lý phần thực quản bị tổn thương thì hầu hết người bệnh được cứu sống. Do vậy, khi bị hóc, nếu bệnh nhân đến sớm, xử trí kịp thời khi chưa hình thành AXTT thì cơ hội cứu sống sẽ rất lớn. Nếu để muộn, bệnh nhân đã sốt cao, nuốt đau, sưng cổ, khó thở, thở hôi, ho khạc mủ hay máu thì có khả năng đã bị áp xe trung thất. Trong trường hợp này, cần đến bệnh viện càng sớm càng tốt để phẫu thuật. Nếu không, bệnh nhân sẽ tử vong.
Để tránh nguy cơ hóc dị vật, cần cẩn thận khi ăn uống, nhất là trẻ em và người già. Người có răng giả nên cẩn trọng khi tháo lắp răng, tránh để rơi vào đường thở hay đường tiêu hóa.
BS Nguyễn Đức Chính, Sức Khoẻ & Đời Sống
